საქართველოში დამოუკიდებლობის დღე აღინიშნება
26 მაისს საქართველო პირველი დამოუკიდებელი დემოკრატიული რესპუბლიკის გამოცხადების 107-ე წლისთავს და დამოუკიდებლობის აღდგენის 34-ე წლისთავს აღნიშნავს.
წელს დამოუკიდებლობის დღე „ქართული ოცნების“ ხელისუფლების პირობებში მზარდი საერთაშორისო იზოლაციის, ქვეყანაში ავტორიტარული მმართველობის გაძლიერებით გამოწვევული მზარდი შეშფოთებისა და მიმდინარე პროევროპული და რეჟიმის საწინააღმდეგო საპროტესტო აქციების ფონზე იმართება. ოფიციალური ცერემონიის გარდა, თბილისში რიგი მსვლელობები გაიმართა. პრეზიდენტი სალომე ზურაბიშვილი შეკრებილებს რუსთაველის გამზირზე 21:00 საათზე მიმართავს. დღეს უკვე 180-ე დღეა, რაც ქვეყანაში უწყვეტი საპროტესტო აქციები იმართება. თბილისის მასშტაბით, მათ შორის ქუჩებში, სასურსათო მაღაზიებში, სწრაფი კვების რესტორნებში, უნივერსიტეტებსა და ქსელურ მაღაზიებში ახალი ბანერები გამოჩნდა პროევროპული და საპროტესტო გზავნილებით.
„ქართული ოცნების“ წარმომადგენლები დამოუკიდებლობის დღისადმი მიძღვნილ ცერემონიაზე თბილისის თავისუფლების მოედანზე შეიკრიბნენ, სადაც საზოგადოებას სიტყვით მიმართა „ქართული ოცნების“ მიერ არჩეულმა პრეზიდენტმა მიხეილ ყაველაშვილმა. სიტყვით ასევე გამოვიდნენ „ქართული ოცნების“ პრემიერ-მინისტრი ირაკლი კობახიძე, „ქართული ოცნების“ პარლამენტის თავმჯდომარე შალვა პაპუაშვილი და „ქართული ოცნების“ თავდაცვის მინისტრი ირაკლი ჩიქოვანი. ცერემონია თბილისსა და საქართველოს ხუთ რეგიონში ახალწვეულების ტრადიციული ფიცის დადების ცერემონიით დასრულდა.
მიხეილ ყაველაშვილის გამოსვლა
საქართველოს პრეზიდენტი ასევე თავდაცვის ძალების მთავარსარდალია. ოფიციალური ცერემონია, რომელსაც „ქართული ოცნების“ მთავრობა უძღვებოდა, „ქართული ოცნების“ მიერ არჩეულმა პრეზიდენტმა მიხეილ ყაველაშვილმა გახსნა.
„26 მაისი არის ქართველი ერის ერთიანობის, თავისუფლების სიყვარულის, გაუტეხლობისა და დაუღალავი ბრძოლის სიმბოლო“, – განაცხადა ყაველაშვილმა. „დამოუკიდებლობის აქტი არის პირველი ქართული კონსტიტუციური ხასიათის დოკუმენტი, სადაც ნათლად არის ასახული ქართველი ერის სურვილი, თავად განსაზღვროს საკუთარი ბედ-იღბალი“.
მისი თქმით, სამშობლოზე ზრუნვა არ არის ერთჯერადი აქტი, ან ვალდებულება. „ეს არის უწყვეტი პროცესი, ერთგვარი მისია – ქართველი ხალხის ხვედრი, რომელიც საუკუნეების წინ ჩვენი წინაპრების ბრძოლით დაიწყო და არასდროს დასრულდება, სანამ იარსებებს საქართველო და ქართველი ერი. სწორედ ამ იდეისთვის, მამა-პაპათა ბრძოლამ შემოგვინახა სამი ღვთაებრივი საუნჯე: მამული, ენა, სარწმუნოება, რომლის დაცვაც თითოეული ჩვენგანის ვალია“, – განაცხადა ყაველაშვილმა და დასძინა: „თუ ამ სამიდან რომელიმე გამოაკლდება, ჩვენ დავკარგავთ მთავარ იდეას, რომელსაც საქართველო ჰქვია. დავკარგავთ ქართულ ფესვებს, რომლებმაც საუკუნეებს გაუძლო და ქართველი ერი განადგურების საფრთხის წინაშე დადგება“.
აღნიშნა რა, რომ საქართველოს წინაშე ყოველთვის იქნება საფრთხეები, რომლებიც სათანადო რეაგირებას მოითხოვს, ყაველაშვილმა განაცხადა: „ერთხელ და სამუდამოდ ჩვენ უნდა გავაცნობიეროთ, თუ რამდენად ამაოა რომელიმე უცხო ძალის ლოდინი, რომელიც მოვა და გადაგვარჩენს, ჩვენს გასაკეთებელს გააკეთებს, ჩვენზე უკეთ ეცოდინება, თუ რა სჭირდება ჩვენს ხალხსა და ქვეყანას. ჩვენ ბოლომდე უნდა ვიწამოთ საკუთარი თავის და გვახსოვდეს, რომ სწორედ ჩვენ განვსაზღვრავთ საკუთარ მომავალს და არავინ სხვა“.
ყაველაშვილი ევროპის თემასაც შეეხო და განაცხადა: „ქართველი ხალხის ევროპულ კუთვნილებას საფუძველი ჯერ კიდევ ჩვენმა წინაპრებმა ჩაუყარეს, რადგან მათთვის ევროპული ღირებულებები სამართლიანობის, მშვიდობის, ქრისტიანობის, კულტურის, ტრადიციების, ეროვნული იდენტობის დაცვისა და პატივისცემის ტოლფასი იყო“.
„ჩვენ ღია ვართ ნებისმიერი, თანასწორობაზე დაფუძნებული ურთიერთობისთვის, რომელიც ორმხრივ ურთიერთსარგებლობას მოიცავს. ჩვენი გადაწყვეტილებები, რა თქმა უნდა, დაფუძნებული იქნება საქართველოს ეროვნულ ინტერესებზე. საქართველოს ხელისუფლება, ქართველი ხალხის თანადგომით, მტკიცე და ურყევი იქნება ამ პრინციპების დაცვაში. არ დავუშვებთ, რომ ქართველი ხალხი მსხვერპლად შეეწიროს გარკვეული ძალების ინტერესებს“, – აღნიშნა მან.
ყაველაშვილმა „ტრადიციულ“ ქართულ ოჯახზეც ისაუბრა და მას „ჩვენი ეროვნული იდენტობის განუყოფელი ნაწილი“ უწოდა. „ჩვენი ვალია, გავაძლიეროთ ქართული ოჯახები და ხელი შევუწყოთ ჩვენი ერის გამრავლებას“, – განაცხადა მან და ერის გაერთიანების საქმეში ქრისტიანობის როლს გაუსვა ხაზი.
ყაველაშვილის თქმით, ძლიერი და ერთიანი საქართველო წარმოუდგენელია „ჩვენი აფხაზი და ოსი დებისა და ძმების გარეშე“.
„მჯერა, რომ საქართველო აუცილებლად იქნება ერთიანი, ძლიერი და აყვავებული“, – დასძინა მან.
ირაკლი კობახიძის გამოსვლა
თავის სიტყვის დასაწყიაში კობახიძემ განაცხადა, რომ „ბოლო ორი საუკუნის მანძილზე საქართველო არასოდეს ყოფილა ისეთი დამოუკიდებელი, როგორიც არის დღეს“.
„საქართველოს დამოუკიდებლობა და თვითმყოფადობა არის უზენაესი ღირებულება, რომლის გარეშეც არაფერს აქვს ფასი“, – განაცხადა მან.
კობახიძემ ასევე აღნიშნა, რომ „აღთქმული მიწა ჩვენი ქვეყნისთვის ნიშნავს ორი უმთავრესი ეროვნული ოცნების ასრულებას: პირველი, ეს არის ეკონომიკურად ძლიერი საქართველო, სადაც არცერთი ქართული ოჯახი არ ცხოვრობს გაჭირვებაში; და მეორე, ეს არის ფიზიკურად და სულიერად ერთიანი საქართველო – საქართველო აფხაზეთითა და სამაჩაბლოთი, საქართველო, სადაც ადამიანებს აერთიანებს სიყვარული ერთმანეთის მიმართ“.
მან აღნიშნა, რომ წარსულში სწორედ საბჭოთა მმართველობამ გააღვივა „სიძულვილი“ ქართულ საზოგადოებაში და დასძინა: „მთავარი, რის დათესვასაც საქართველოს არაკეთილმოსურნენი ჩვენს ქვეყანაში ცდილობენ, არის სიძულვილი ქართველებს შორის“. თავის გამოსვლაში კობახიძეც შეეხო ოჯახისა და რელიგიის თემებს.
მან ნაციონალური მოძრაობის ხელისუფლება, მის მიერ „საქართველოს სუვერენიტეტის 9-წლიანი ხელყოფა და სისხლიანი ავტორიტარიზმი“ გააკრიტიკა. „თუმცა, თავისუფლებისმოყვარე ქართველი ხალხის გენმა აქაც იმძლავრა და საქართველომ დაიბრუნა დამოუკიდებლობა, თავისუფლება და დემოკრატია, რაც დღეს ჩვენი ქვეყნის წინსვლას, განვითარებასა და ევროპულ ოჯახში გაწევრიანებას მყარ ნიადაგს უქმნის“.
„გაუმარჯოს დამოუკიდებელ, ერთიან და ძლიერ საქართველოს! ღმერთი იყოს ჩვენი სამშობლოს მფარველი“, – დასძინა კობახიძემ.
საპროტესტო მსვლელობები
16:00 საათზე მომიტინგეებმა რესპუბლიკის მოედანზე შეკრება დაიწყეს. მოგვიანებით გოგონათა მსვლელობა გაიმართა, რომელთაც 1919 წლის 26 მაისს, საქართველოს დამოუკიდებლობის პირველი წლისთავზე „შევარდენის“ ტანმოვარჯიშე გოგონათა ჯგუფის მსგავსად ჩაიცვეს.
პრეზიდენტ სალომე ზურაბიშვილის გამოსვლა
საღამოს 9:00 საათზე პრეზიდენტმა სალომე ზურაბიშვილმა პარლამენტის შენობასთან შეკრებილ საზოგადოებას სიტყვით მიმართა.
თავისი გამოსვლა მან დამოუკიდებლობის დღის აღნიშვნის მიზეზებზე საუბრით დაიწყო და აღნიშნა, რომ საქართველო ისეთ ვითარებაშია, როდესაც პატიმრები უსამართლოდ არიან დაპატიმრებულნი, ქვეყანაში უსამართლობა სუფევს“ და სახელმწიფოებრიობა დღითიდღე ინგრევა. მან განაცხადა, საზოგადოების პასუხია, რომ „ჩვენ იმიტომ ვზეიმობთ, რომ უკვე გამარჯვებულები ვართ“.
„117 წლის წინ, 1918 წელს, საქართველომ დაიბრუნა დამოუკიდებლობა და სუვერენობა. გამარჯვებულები ვართ, რადგან ოკუპაციის 70 წლის შემდეგ და მცდელობის, რომ გამქრალიყო საქართველოს სახელმწიფო და იდენტობაც კი, საქართელომ აღადგინა თავისი დამოუკიდებლობა 1991 წლის 9 აპრილს. იმიტომ ვართ გამარჯვებულები, რომ რეფერენდუმი ჩატარდა და ყველანი ერთად ვიყავით. ყველამ ერთად გადავწყვიტეთ, რომ დამოუკიდებლობა უნდა დაგვებრუნებინა, აღგვედგინა“, – განაცხადა მან.
ზურაბიშვილმა „ბათუმელები/ნეტგაზეთის“ დამფუძნებლის, დაკავებული მზია ამაღლობელის შესახებაც ისაუბრა და აღნიშნა, რომ „გამარჯვებულია ერთი ქალი, რომელიც ყველაფერს უძლებს, მას ჰქვია მზია და ის არის ჩვენი სახე და ღირსება“. ზურაბიშვილმა ასევე განაცხადა, რომ არცერთმა პატიმარმა თავის ღირსებაზე უარი არ თქვა და მათი მშობლები ერთად დგანან დღეს, როგორც „ჩვენი ღირსების სიმბოლოები“.
„ამიტომ ვართ გამარჯვებულები უკვე და გვაქვს უფლება, ვიზეიმოთ 26 მაისი“, – დასძინა მან.
სამი მიზანი
ზურაბიშვილის თქმით, „გამარჯვება ბოლომდე უნდა მივიყვანოთ“, რაც სამ რამეს მოითხოვს. მისი თქმით, ერთი არის „საზოგადოების ერთობა, შემართება, ერთად დგომა და ეს მიღწეულია, რადგან პროტესტი ეხება ყველას, ყველა თაობა ჩართულია“.
მან ასევე აღნიშნა, რომ გამარჯვების კიდევ ერთი კომპონენტი არის უცხოელი პარტნიორებისა და მეგობრების მხარდაჭერა. ზურაბიშვილის თქმით, ქართველმა ხალხმა უამრავი მისალოცი წერილი მიიღო მათგან.
რაც შეეხება მესამე კომპონენტს, ზურაბიშვილის თქმით, უნდა შეიქმნას პოლიტიკური ალტერნატივა, რომელიც როგორც საზოგადოების, ასევე პარტნიორების მხრიდან ნდობით ისარგებლებს. მან კიდევ ერთხელ გაიმეორა, რომ ვერცერთი პარტია მარტო ვერაფერს მიაღწევს“ და ერთიანობის აუცილებლობას გაუსვა ხაზი.
ზურაბიშვილის პოზიცია ადგილობრივ არჩევნებთან დაკავშირებით
ზურაბიშვილმა განაცხადა, რომ „ქართული ოცნება“ საზოგადოების გახლეჩას და წინააღმდეგობის პლატფორმის დაშლას ცდილობს. მისი თქმით, სწორედ ამ მიზეზით, „ქართული ოცნება“ ცდილობს ყურადღება 2025 წლის 4 ოქტომბერს დაგეგმილ ადგილობრივ არჩევნებზე გადაიტანოს. მან ასევე აღნიშნა, რომ არავინ აპირებს ადგილობრივ არჩევნებში მონაწილეობას, თუ ისინი „ქართული ოცნების“ წესებით და მისი კონტროლის ქვეშ ჩატარდება.
ზურაბიშვილმა ხაზი გაუსვა, რომ დამკვირვებელთა მთელი არმია უნდა მომზადდეს და რომ დიასპორამ უნდა გამოიღვიძოს ვადამდელი საპარლამენტო არჩევნების დანიშვნამდე.
გამოსვლის დასასრულს, ზურაბიშვილმა ქართულ არმიას 26 მაისი მიულოცა და განაცხადა, რომ ქართულ ჯარს „სტკივა დღევანდელი საქართველოს ბედი, სტკივა სახელმწიფოებრიობის გაქრობა“. „მინდა, ასევე მივულოცო ქართულ პოლიციას დღევანდელი დღე. რამეთუ მე დარწმუნებული ვარ, ისინი არ არიან კოლექტიური დგებუაძეები, მათ შორის არიან ადამიანები, ვისაც ასევე გული სტკივა ქვეყნისთვის, საქართველოსთვის და იმისთვის, რომ ვერ/არ ასრულებენ იმ მთავარ მოვალეობას, რასაც ჰქვია მოქალაქეების დაცვა”, – დასძინა მან.
ევროპარლამენტარ რასა იუკნევიჩიენეს გამოსვლა
ლიეტუველმა ევროპარლამენტარმა რასა იუკნევიჩიენემ პრეზიდენტ ზურაბიშვილის გამოსვლის შემდეგ საქართველოს საზოგადოებას მიმართა. მან შეაქო ქართველი ხალხი და უთხრა მათ: „თქვენ ჩემი გმირები ხართ. თქვენ ევროპაში ბევრი ადამიანისთვის გმირები ხართ“. მან ევროპარლამენტში კოლეგების სახელით დამოუკიდებლობის დღე მიულოცა როგორც ქართველ ხალხს, ასევე პრეზიდენტ ზურაბიშვილს.
„ქართველებს, ისევე როგორც ლიეტუველებს, უკრაინელებს, მოლდოველებს და ბელარუსებს ესმით თავისუფლების ფასი“, – განაცხადა მან. იუკნევიჩიენემ ხაზი გაუსვა, რომ საქართველოს ბრძოლა ევროპისთვის უფრო ფართო ბრძოლის ნაწილია, „რუსეთის კოლონიური იმპერიის წინააღმდეგ“.
„ყველა დიქტატორს, პირველ რიგში, საკუთარი ხალხის ეშინია“, – განაგრძო მან. „პუტინი არის ის, ვისაც ყველაზე მეტად რუსების ეშინია. ის წამლავს მათ. ლუკაშენკოს საკუთარი ხალხის ეშინია. ის ათასობით მათგანს ციხეში ამყოფებს. საქართველოში ერთ ადამიანსაც ძალიან ეშინია. რისი ეშინია? დებიძინიზაციის“.
იუკნევიჩიენემ განაცხადა, რომ „ქართული ოცნება“ და ქვეყნის ევროპული მომავალი შეუთავსებელია. მან მოუწოდა „ბიძინა ივანიშვილის რეჟიმის თანამზრახველებს“, არ შეეშინდეთ „ახალი და სამართლიანი არჩევნების“. „ისტორია გიყურებთ. მიეცით საშუალება საქართველოს მოსახლეობას თქვას ის, რაც სურს“, – აღნიშნა მან.
მან სოლიდარობა გამოუცხადა „საქართველოს ევროპული მომავლისთვის დაპატიმრებულ მებრძოლებს“ და განაცხადა: „მე აქ ვარ, რათა სოლიდარობა გამოვუცხადო მზია ამაღლობელს, ზურაბ ჯაფარიძეს, პრეზიდენტ მიხეილ სააკაშვილს და ბევრ, ბევრ სხვას“.
იუკნევიჩიენემ ასევე მადლობა გადაუხადა უკრაინას, რომელიც „მთელ ევროპას თავისი სისხლით იცავს“. „მე მჯერა ერთიანი, დემოკრატიული ევროპის. გაუმარჯოს ევროპას! მე მჯერა მამაცი ქართველი ხალხის. ღმერთმა დალოცოს საქართველო!“ – დასძინა მან.
ასევე წაიკითხეთ:
- 26/05/2025 – საერთაშორისო პარტნიორები საქართველოს დამოუკიდებლობის დღეს ულოცავენ
- 26/05/2024 – საქართველო დამოუკიდებლობის დღეს აღნიშნავს
This post is also available in: English