სასამართლოს გუშაგი სასამართლო სისტემას აკრიტიკებს და რეფორმებისკენ მოუწოდებს

საქართველოს სასამართლოს გუშაგმა 30 ნოემბერს გამართა ღონისძიება „იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს თამაშის წესები“, სადაც სასამართლო რეფორმებში შედეგების ნაკლებობა გააკრიტიკა და წარმოადგინა შეფასებები და რეკომენდაციები სასამართლო სისტემასთან დაკავშირებით.

სასამართლოს გუშაგმა განაცხადა, რომ დღეს არსებული ვითარება ცხადყოფს, რომ წლების განმავლობაში მიმდინარე საკანონმდებლო პროცესები არ ემსახურებოდა სასამართლოს რეფორმირების დეკლარირებულ მიზანს და დამოუკიდებელი, ანგარიშვალდებული და გამჭვირვალე სისტემის ჩამოყალიბებას. მეტიც, სასამართლოში არსებული არაფორმალური ძალაუფლების გამყარებისთვის ბოლო წლებში დამატებითი სამართლებრივი ბერკეტები ამოქმედდა, რამაც პირდაპირი გავლენა იქონია როგორც მოსამართლეთა დამოუკიდებლობის ხარისხზე, ისე ზოგადად სასამართლო სისტემის ფუნქციონირებაზე.

ორგანიზაციის შეფასებით, სასამართლო სისტემაში არსებული პრობლემები გამოწვეულია სხვადასხვა მიზეზით, მათ შორის – დაუბალანსებელი და არაფორმალური ძალაუფლებით, საკადრო პოლიტიკით, მოსამართლის დამოუკიდებლობაზე ზემოქმედების ბერკეტებით, სასამართლო სისტემის ანგარიშვალდებულების ნაკლებობითა და განუხორციელებელი სამოქმედო გეგმებით.

აღნიშნა რა, რომ სასამართლო რეფორმის პროცესში საკვანძო როლი იუსტიციის უმაღლეს საბჭოს აკისრია, რომლის უფლებამოსილების ხარისხი და საქმიანობის პრინციპები არ შეესაბამება დემოკრატიულ სტანდარტებს და არ ემსახურება სამართლიანი მართლმსაჯულების ხელშეწყობის მიზანს, ორგანიზაციამ რეკომენდაციების პაკეტი წარმოადგინა:

• მნიშვნელოვანია, დროულად დაიწყოს მუშაობა ევროკომისიის პირობების შესასრულებლად, მოსამართლეთა კეთილსინდისიერების პრინციპის საგანგებო სისტემის შექმნის თაობაზე;
• შეიცვალოს იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს შემადგენლობა იმგვარად, რომ წევრთა უმრავლესობას შეადგენდნენ არამოსამართლე წევრები;
• განისაზღვროს დამატებითი კრიტერიუმი არამოსამართლე წევრობის კანდიდატის წარმდგენ სუბიექტთან დაკავშირებით;
• სავალდებულო გახდეს საბჭოს წევრობის კანდიდატის მიერ საკუთარი ხედვის წარდგენა მოსამართლეთა კონფერენციის წინაშე;
• უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარეს შეეზღუდოს იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარედ არჩევა;
• იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს თავმჯდომარედ არჩეულ იქნეს არამოსამართლე წევრი და შემცირდეს მისი უფლებამოსილების ვადა;
• გადაიხედოს იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს მდივნის ინსტიტუტი;
• დადგინდეს, რომ იუსტიციის უმაღლესი საბჭო ზოგად საკითხებზე გადაწყვეტილებებს იღებს საბჭოს სრული შემადგენლობის უმრავლესობით;
• განისაზღვროს იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს მიერ განსახილველი საკითხების თანდართული დოკუმენტების გამოქვეყნების ვალდებულება;
• იუსტიციის უმაღლესმა საბჭომ თავისი გადაწყვეტილებები რეგლამენტით დადგენილი ვადების დაცვით განათავსოს ოფიციალურ ვებგვერდზე;
• იუსტიციის უმაღლესმა საბჭომ გამოაქვეყნოს თავისი საქმიანობის ყოველწლიური ანგარიშები;
• იუსტიციის უმაღლესმა საბჭომ უზრუნველყოს სხდომების პირდაპირი ტრანსლაცია;
• გადაიხედოს იუსტიციის საბჭოს ორგანიზაციული სტრუქტურა;
• უზრუნველყოფილი იქნეს იუსტიციის უმაღლეს საბჭოში ხელმძღვანელი თანამდებობის პირების შესარჩევი კონკურსების გამჭვირვალობა;
• შეფასდეს იუსტიციის უმაღლესი საბჭოს დეპარტამენტების საქმიანობა;
• პერიოდულად მომზადდეს და გამოქვეყნდეს საბჭოს დეპარტამენტების საქმიანობის ანგარიშები;
• მოსამართლეებს დაეკისროთ სასამართლო სისტემის ფარგლებში ნათესაური კავშირების საჯაროდ დეკლარირების ვალდებულება.

ასევე წაიკითხეთ:

• 10/10/2023 – ვენეციის კომისია მოუწოდებს ხელისუფლებას, რეფორმის სტრატეგია „დაუსაბუთებელი შეფერხების გარეშე“ განახორციელოს
• 06/04/2023 – არასამთავრობოები „მხარს უჭერენ“ აშშ-ის მიერ ქართველი მოსამართლეების სანქცირებაზე გადაწყვეტილებას
• 14/03/2023 – ვენეციის კომისია: შემოთავაზებული კანონპროექტი „არ ითვალისწინებს სასამართლო სისტემის ძირეულ რეფორმას“
• 29/03/2021 – არასამთავრობოები: სასამართლო სისტემაში დაგეგმილი ცვლილებები „ფრაგმენტულია“

This post is also available in: English (ინგლისური) Русский (რუსული)