საქართველო საერთაშორისო გამჭირვალობის თავდაცვის ანტიკორუფციულ ინდექსში

2013 წლის თავდაცვის ანტიკორუფციული ინდექსის მიხედვით, საქართველო კორუფციის „მაღალი რისკის“ კატეგორიაში მოექცა, ნათქვამია საერთაშორისო გამჭირვალობის მიერ გამოქვეყნებულ ანგარიშში. 

თავდაცვის ანტიკორუფციული ინდექსი პირველი ამ ტიპის კვლევაა, რომელიც ზომავს, თუ როგორ უმკლავდებიან 82 ქვეყნის მთავრობები კორუფციას თავიანთ თავდაცვის სისტემებში.

ინდექსი აანალიზებს და აფასებს თავდაცვის სფეროში კორუფციის რისკების შემცირების მიზნით მთავრობების მიერ განხორციელებულ ქმედებებს და ქვეყნებს აჯგუფებს ექვს სხვადასხვა კატეგორიაში. თავდაცვის სფეროში კორუფციის „ძალიან დაბალი რისკის“ მქონე ქვეყნები, ასეთი სულ ორია – გერმანია და ავსტრალია, მოხვდნენ A ჯგუფში; ხოლო ის ქვეყნები, სადაც კორუფციის რისკი „კრიტიკულია“, დაჯგუფდნენ F კატეგორიაში.

D კატეგორია, რომელშიც „მაღალი რისკის“ კორუფციის მქონე ქვეყნებია დაჯგუფებული, დაყოფილია ორ ქვეჯგუფად – შედარებით უკეთესი მდგომარეობა სადაც არის, ის ქვეყნები შედიან D+ ქვეჯგუფში და შედარებით უარესი მგდომარეობის ქვეყნები შედიან D- ქვეჯგუფში.

საქართველო ‘D–‘ კატეგორიაში მოექცა 14 შემდეგ ქვეყანასთან ერთად: ბანგლადეში, ბელარუსი, ჩინეთი, ეთიოპია, განა, იორდანია, ყაზახეთი, მალაიზია, პაკისტანი, პალესტინა, რუსეთი, რუანდა, ტანზანია და თურქეთი.

კვლევა საერთაშორისო გამჭირვალობამ 2011 წლის ივლისსა და 2012 წლის ოქტომბრის პერიოდში განახორციელა; საქართველოზე კვლევა 2012 წლის მაისში დასრულდა.

ანგარიშის თანახმად, მართალია საქართველოში კორუფციის წინააღმდეგ ბრძოლამ, რომელიც 2004 წელს დაიწყო, გარკვეული შედეგი გამოიღო ბიუროკრატიის დაბალ დონეზე კორუფციის აღმოფხვრის თვალსაზრისით, მაგრამ „მაღალი დონის, ელიტური კორუფცია და თავდაცვის სექტორის არასათანადო გამჭვირვალობა“ კვლავ პრობლემად რჩება.

„თავდაცვის სამინისტრო მედიას, არასამთავრობო ორგანიზაციებს და თვით საკანონმდებლო ორგანოს წარმომადგენლებს აწვდის იმ ინფორმაციას, რომელიც, მისი გადაწყვეტილებით, მიზანშეწონილია გასავრცელებლად. მიუხედავად იმისა, რომ საქართველოს კანონმდებლობა არეგულირებს თავდაცვის სფეროს ზედამხედველობის საკითხს, კანონით განსაზღვრული უფლებამოსილებები პრაქტიკულ საქმიანობად არ ქცეულა და ეფექტური ზედამხედველობის მექანიზმად არ ჩამოყალიბებულა“, – ნათქვამია ანგარიშში.

ანგარიშის თანახმად, თავდაცვის სამინისტრო შესყიდვების ჩვეულებრივ პროცედურებს ხშირად გვერდს უვლის და „ამას სხვა გამართლებას არ აძლევს გარდა ‘სახელმწიფო ინტერესისა“’.  ამავე ანგარიშის თანახმად, „ხშირად შესყიდვები ქაოტურად ხორციელდება, რადგანაც არ არსებობს შესყიდვების სტრატეგია, რომელიც ხელმისაწვდომი იქნება დაინტერესებული პირებისთვის“.     

გამოქვეყნებამდე კვლევის შედეგები მთავრობებს გააცნეს, რომელთაც ჰქონდათ შესაძლებლობა მათზე რეაგირება მოეხდინათ. საქართველოს შემთხვევაში, ახალმა თავდაცვის მინისტრმა ირაკლი ალასანიამ წერილი მისწერა საერთაშორისო გამჭირვალობას, რომ გაუმჯობესება დაგეგმვაში, გამჭირვალობასა და კორუფციის წინააღმდეგ ბრძოლის ღონისძიებებში სამინისტროს ახალი ხელმძღვანელობის დღის წესრიგში დგას.

გამოკვლეული 82 ქვეყნიდან, საერთო ჯამში, 70% განიცდის იმ ღონისძიებების ნაკლებობას, რომლებიც საჭიროა მათ თავდაცვის სისტემებში კორუფციის აღსაკვეთად.

This post is also available in: English (ინგლისური) Русский (რუსული)